Όπως και οι άνθρωποι, οι σκύλοι είναι θηλαστικά των οποίων το σώμα καλύπτεται από τρίχες – φυσικά ακολουθώντας διαφορετική κατανομή απ’ ότι στους ανθρώπους.
Η βασική διαφορά είναι πως ολόκληρο το σώμα ενός σκύλου έχει ομοιόμορφη κατανομή τριχών. Όσο για τα μουστάκια, γνωρίζουμε φυσικά ότι τα σκυλίσια είναι πολύ διαφορετικά από τα ανθρώπινα. Ας δούμε, λοιπόν, μερικές πληροφορίες για τα μουστάκια των σκύλων.
Τι είναι τα μουστάκια για τους σκύλους;
Τα μουστάκια φυτρώνουν μέσα από θύλακες τριχών όπως και οι υπόλοιπες τρίχες του σώματος αλλά, αντίθετα με τις υπόλοιπες, στέκονται και προεκτείνονται προς τα έξω. Είναι πιο τραχιά και παχιά από τις υπόλοιπες τρίχες, και οι ρίζες τους φτάνουν σε τρεις φορές μεγαλύτερο βάθος. Είναι στρατηγικά τοποθετημένα πάνω απ’ τα μάτια, στο πηγούνι, και στο άνω χείλος. Τα σκυλάκια κάθε ηλικίας έχουν μουστάκια, το μοτίβο και η τοποθεσία των οποίων εξαρτάται από τη φυλή. Τα μουστάκια είναι, μάλιστα, από τις πρώτες τρίχες που φυτρώνουν στα κουτάβια μετά τη γέννησή τους.
Eίναι πιο ευαίσθητα από τις υπόλοιπες τρίχες γιατί οι θύλακες από τους οποίους ξεκινούν είναι γεμάτοι αιμοφόρα αγγεία και νεύρα. Τα μουστάκια ενός σκύλου θεωρούνται το ίδιο ευαίσθητα με τα ακροδάχτυλα ενός ανθρώπου. Ενώ η αίσθηση της αφής για τους ανθρώπους συγκεντρώνεται πιο έντονα στις άκρες των δαχτύλων, οι σκύλοι μαθαίνουν τον κόσμο ακουμπώντας τον με το πρόσωπό τους.
Σε τι χρησιμεύουν;
Τα μουστάκια μπορεί να πλαισιώνουν όμορφα το πρόσωπο των σκύλων, αλλά η αισθητική τους λειτουργία δεν είναι η μοναδική. Στην πραγματικότητα, είναι ιδιαίτερα χρήσιμα ως αισθητηριακός μηχανισμός, για να καθοδηγούν τον σκύλο κατά τις καθημερινές του ασχολίες. Είναι, ουσιαστικά, εξειδικευμένες τρίχες που βοηθούν τον πιστό σας σύντροφο να περιπλανηθεί και να εξερευνήσει το περιβάλλον του, λειτουργώντας κάπως σαν κεραίες εντόμων.
Παρότι καλούνται “απτικές τρίχες”, στην πραγματικότητα τα μουστάκια δεν νιώθουν τίποτα όταν ακουμπούν σε μια επιφάνεια. Απλώς μεταφέρουν την πληροφορία της αφής στα αισθητηριακά κύτταρα όταν συναντούν αντικείμενα ή κίνηση. Μέσω των μουστακιών, ο σκύλος αντιλαμβάνεται ανεπαίσθητες αλλαγές στα κύματα αέρα, με αποτέλεσμα να λαμβάνει σημαντικές πληροφορίες για το μέγεθος, το σχήμα, και την ταχύτητα με την οποία κινούνται τα κοντινά αντικείμενα.
Ακόμα, τα μουστάκια βοηθούν τους σκύλους να “δουν” πράγματα που βρίσκονται κάτω απ’ τη μύτη τους στέλνοντας συνεχώς πληροφορίες στο σκυλίσιο μυαλό, καθώς η όραση του ζώου δεν είναι τόσο καλή όσο η αίσθηση της ακοής ή της όσφρησης. Αυτό το καταφέρνουν εντοπίζοντας πολύ αμυδρές δονήσεις στα κύματα αέρα που προκαλούνται απ’ την κίνηση του σκύλου, λειτουργώντας σαν ραντάρ. Στη φύση, τα μουστάκια μπορούν να ειδοποιήσουν έναν σκύλο για την παρουσία πιθανών θυμάτων, εχθρών, ή της αγέλης του σε κοντινή απόσταση. Στο σπίτι, τα μουστάκια βοηθούν τα οικόσιτα σκυλάκια να εντοπίσουν τα πιάτα με το φαγητό τους ή τα παιχνίδια τους κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Επιπλέον, όταν ο σκύλος είναι ξύπνιος και ενεργός, τα μουστάκια του ακολουθούν και επικοινωνούν τη διάθεσή του – δείχνουν, δηλαδή, αν ο σκύλος είναι χαρούμενος ή αν νιώθει πως απειλείται.
Τα μουστάκια προστατεύουν, επίσης, τα μάτια του σκύλου από τη σκόνη ή άλλα σωματίδια ή αντικείμενα, τα οποία μπορούν να τα τραυματίσουν αν μπουν μέσα. Τέλος, δείχνουν στον σκύλο αν μπορεί να χωρέσει μέσα από στενά μέρη, ώστε να μην φρακάρει ή κάνει ζημιές.
Σκυλίσια μουστάκια vs. γατίσια μουστάκια
Τα μουστάκια των γατών διαδραματίζουν τον ίδιο ρόλο με τα μουστάκια των σκύλων. Βοηθούν τις γάτες στην ισορροπία τους και στην ικανότητά τους να πηδάνε, στον εντοπισμό της τροφής, και στην ικανότητα να κινούνται στο σκοτάδι.
Τα μακρύτερα μουστάκια είναι πιο συνηθισμένα σε μεγαλόσωμες, μακρύτριχες γάτες, απ’ ότι στις γάτες με λίγες έως καθόλου τρίχες ή από τις σγουρομάλλες γάτες, όπου τα μουστάκια είναι λίγα και καμπυλωτά. Οι γάτες έχουν, επίσης, μουστάκια στο πίσω μέρος του αστραγάλου, αντίθετα με τους σκύλους.
Μην αφαιρείτε τα μουστάκια του σκύλου σας
Είναι πολύ σημαντικό να προστατεύετε τα μουστάκια του σκύλου σας, καθώς αποτελούν εξαιρετικούς αισθητήρες αφής. Σχεδόν το 40% του αισθητηριακού χώρου του εγκεφάλου συνδέεται με μέρη του σώματος τα οποία έχουν μουστάκια. Κάθε ξεχωριστή τρίχα μουστακιού οδηγεί σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του εγκεφάλου. Αυτό σημαίνει ότι τα μουστάκια καταλαμβάνουν εκτεταμένη νευρολογική επιφάνεια στο σώμα του σκύλου.
Τα μουστάκια είναι απαραίτητα για να υπάρχει ο σκύλος με ασφάλεια εντός και εκτός του σπιτιού του. Να προσέχετε ιδιαίτερα τα μουστάκια του όταν τον χαϊδεύετε, και να μην τα κόβετε ούτε να τα κονταίνετε κατά τη διάρκεια του καλλωπισμού του, καθώς αυτό μπορεί να περιορίσει την ιδιαίτερη αντιληπτική του ικανότητα και να τον μπερδέψει ή να τον δυσκολέψει – στο σκοτάδι ή και σε άλλες περιπτώσεις. Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως, αν κάποιο μουστάκι τραβηχτεί, ο σκύλος σας θα πονέσει.
Τα μουστάκια του σκύλου σας πέφτουν από μόνα τους κατά τη διάρκεια της ζωής του. Τα σπασμένα ή εύθραυστα μουστάκια μπορεί να αποτελούν σημάδια ηλικίας, κακής διατροφής, ή κάποιου θέματος υγείας.